Sıfırdan başlayıp, bir çikolata imparatorluğu kuran başarılı girişimcinin denemelerle ve yenilgilerle dolu hikayesi bu!
Girişimcilik yolculuğuna bir şekercinin yanında çırak olarak başlayan Milton Hershey, sonunda bir tek ülkesini değil tüm dünyayı Hershey’s marka çikolatalarıyla tanıştırmıştır. Anlayacağınız; sabırla, emekle ve inançla verdiği mücadelesinde kazanan olma ayrıcalığını yaşamıştır. Gelin, dünyanın en büyük çikolata üreticilerinden biri olan Hershey’s isimli şirketin ve kurucusunun öyküsünü birlikte inceleyelim.
13 Eylül 1857 doğumlu girişimci ve hayırseverdir. Bir tek çikolatalarıyla değil, çikolata fabrikasında çalışan işçiler için sağladığı olanaklarla ve yaptığı hayır işleriyle de hatırlanmaktadır.
Henry Hershey ve Veronica Fanny Snavely’nin yaşayan tek çocuğu olan Milton, Pennsylvania’da bir çiftlik evinde doğar. 13 yaşına kadar burada yerel bir okula giden Milton, çocukluk yıllarını fırsat peşinde koşan tutkulu babasını izleyerek geçirir. Babası başarılı değildir çünkü hep sabırsızdır. Defalarca iş kurmaya çalışan Henry ile annesi, Milton 10 yaşındayken ayrılır. Bunun sebebinin, babasının hiçbir işi devam ettiremeyişi olduğu düşünülür. Evin geçimini sağlama görevi çocuk yaştaki Milton’a kalır. Otoriter bir anne olan Fanny, oğlunu hep sıkı çalışması için yönlendirir. Okulu bırakan Milton, iş hayatına atılır ve Lancaster’de bir şeker üreticisinin yanında çalışmaya başlar. Teyzesinden 150 dolar borç para alan Milton, hayallerinin peşine düşer. 4 yıl boyunca şekercinin yanında çıraklık yapan Milton, borç parayla Philadelphia’da kendi dükkanını açar. Fakat 5 yıllık emeğin sonunda, çok çalışmasına rağmen dükkanını kapatmak zorunda kalır. Babasıyla bir araya gelir ve karamelle tanışır. Karşılaştığı başarısızlığın ardından batıya doğru gider ve Denver’de babasıyla buluşur. Burada bir şekerlemeciyle birlikte çalışmaya başlar ve karameli keşfeder. Fakat başkasının yanında çalışmak Milton’a göre değildir. Bu nedenle bir kez daha kendi işini kurmak için kolları sıvar. Fakat hem Chicago hem de New York’taki girişimleri başarısızlıkla sonuçlanır. Yine de pes etmez. Defalarca hayal kırıklığına uğrasa da kendi işini yapmaya kararlıdır ve bu amaçla Lancaster’e döner.
Milton Hershey’in hikayesine biraz daha yakından baktığımızda detaylar oldukça çarpıcı… Şu anda herkes Hershey’s çikolatalarını biliyor ama Milton Hershey, ilk şeker üretim kariyerine başladığında onu kimse tanımıyordu. 1871’de Milton Hershey 19 yaşında şirketini Pennsylvania’da kurdu. Katıldığı çıraklık programından kovulduktan sonra, üç ayrı şeker şirketi kurma girişimi gerçekleştirdi. Ancak hepsinin de ayrı ayrı batışını izlemek zorunda kaldı. Son çabasını Lancaster Caramel Company’yi kurmak için harcamıştı. Buradan muazzam sonuçlar almaya başladı.
Lancaster Caramel Company kurulur ve nihayet beklenen başarı gelir. Birkaç yıl içerisinde şirketini büyüten Milton Hershey, karamellerini ülkenin dört bir yanına satmaya başlar. Artık başarılı bir iş adamı olan Hershey, 1893’de bir fuara katılır ve burada çikolata yapımına yakından bakma fırsatı bulur. Yeni tutkusu çikolata yapımı olan Hershey, bu alanda da başarıya ulaşır.
Milton Hershey, 1893 Dünya Kolomb Sergisi’nde satın alınan ekipmanı kullanarak, seri olarak üretilebilecek uygun fiyatlı sütlü çikolata yaratma çabasıyla kaynamış süt, şeker ve kakao çekirdekleri ile deneyler yapmaya başladı. Birkaç yıl içinde tarifini mükemmelleştirdi ve 1903’te kasabada kendi adını taşıyan yeni bir fabrikanın temelini atıyordu. Hershey’s Chocolate Company’i kuran Milton, İsviçre’nin sütlü çikolatalarını örnek alır ve bununla birlikte sektörde bilinen en önemli isimlerden biri haline geldi.
İstediği başarıyı sütlü çikolata kategorisinde bar üreterek yakalamıştı. Sütlü çikolata alanında kendi formülünü geliştiren Hershey Chocolate, çikolata barı kategorisinde sektöre de yenilik getirdi. Hershey’in çikolata barı, Amerika ve Kanada’da üretilen ilk seri üretim çikolata olma özelliğini kazandı. Yıllar boyunca Hershey, farklı tat ve özelliklerde birçok çikolatalı bar üretti.
Pennsylvania’yı bir çikolata kenti haline çevirir. Doğup büyüdüğü yeri geliştiren girişimci, buraya okullar, parklar, kiliseler, sağlık merkezleri, eğlence tesisleri ve işçiler için evler yaptırır. Onu hayır işleri yapması için en çok teşvik eden kişi ise 1898 yılında evlendiği karısı Catherine olur. Yetimler için bir okul inşa ettirir.
1900’de Lancaster Caramel Company’i 1 milyon dolar karşılığında satar ve Derry Church’deki çikolata imparatorluğunun inşaatına başlar. 1905 yılında açılan yeni tesisle birlikte başarıdan başarıya koşar. 5 parasız bir şekilde yola çıkan Milton Hershey, başaracağına her zaman inanmış ve gerçekten de başarmıştır. Pek çok yeni fikirle işini büyüten girişimci, özellikle de Hershey’s Kiss isimli çikolatalarıyla çok sevilir.
Milton Hershey’nin Deneysel Fabrikası (1901-1904) : Zamanının diğer sanayicilerinden farklı olarak, Milton Hershey’in bir şirket şehri vizyonu, çikolata fabrikasının tuğla ve harç duvarlarının ötesine geçti. Çevresindekilerin hayatlarını zenginleştiren evler, parklar, okullar, toplu taşıma ve altyapı inşa etti. Zenginliğine derin bir ahlaki sorumluluk ve iyilik duygusu eşlik ediyordu.
Milton ile Catherine hiçbir zaman çocuk sahibi olamaz. Ve hayırsever girişimci, yetim çocuklar için bir okul yaptırır. 1915’de beklenmedik bir şekilde hayatını kaybeden karısının ölümünden 3 yıl sonra, servetinin büyük bölümünü okullara ve hayır kurumlarına bağışlar.
ABD’nin Çikolata Başkenti
Pennsylvania’da kurduğu Hershey kasabası, günümüzde Amerika’nın çikolata başkenti olarak biliniyor. Milton Hershey School, her yıl yaklaşık 2000 çocuğa hizmet veriyor ve şu anda ülkenin en varlıklı eğitim kurumlarından bir tanesi.
Ayrıca Milton Hershey’in 1935’de kurduğu vakıf, Hershey’de yaşayanlar için hem eğitimsel hem de kültürel aktiviteler için fon sağlıyor.
Hershey’in Çikolata Dünyası
Sonuçta; sıfırdan başlayıp yepyeni bir dünya yaratan Milton Hershey, yalnızca çikolatalarıyla değil hayırseverliği, azmi ve inancı ile de hatırlanmaya devam edecek. Kısacası, onunki gerçekten de çikolata tadında bir hikaye. Sizce de öyle değil mi?